Bạch tuộc và mực - Lớp da đổi màu để ngụy trang

Bạch tuộc và mực đều 2 loài động vật thuộc ngành thân mềm nhưng chúng đều có 1 điểm vô cùng đáo: da có thể đổi màu liên tục. Lớp da của chúng có khả năng thay đổi màu sắc ngay lập tức trong bất kỳ môi trường nào, giúp chúng ngụy trang để bắt mồi hay trốn chạy một cách hoàn hảo nhất. Tuy nhiên, các nhà khoa học hiện nay chưa thể tìm ra nguyên nhân vì sao mực và bạch tuộc có khả năng nhận biết màu sắc từ môi trường trong khi chúng bị mùa màu.

Có giả thuyết cho rằng da của chúng có khả năng cảm biến màu sắc là nhờ một loại protein tên là Opsin giúp tất cả loài vật cảm nhận được màu sắc, tuy nhiên đối với loài mực và bạch tuộc thì Opsin có trong da của chúng thay vì trong mắt. Giải thích có lẽ là thuyết phục nhất hiện nay là da của chúng có khả năng cảm nhận ánh sáng rất tốt.

Ba cơ chế phòng thủ tiêu biểu của bạch tuộc là phun mực, ngụy trang và tự tháo bỏ tua. Hầu hết loài bạch tuộc có thể phun ra một loại mực hơi đen và dày như một đám mây lớn để thoát khỏi kẻ thù. Thành phần chính của loại mực đó là melamin, nó cũng là hóa chất tạo nên màu tóc và da của con người. Loại mực này cũng làm át mùi giúp bạch tuộc dễ dàng lẩn trốn những loài thú ăn thịt khát máu như cá mập.

Bạch tuộc ngụy trang nhờ vào những tế bào da chuyên dụng có thể thay đổi màu, độ mờ và tính phản chiếu của biểu bì. Những tế bào sắc tố chứa đựng màu vàng, cam, đỏ, nâu, hay đen; một số loài có 3 màu, số khác có 2 hay 4.[12] Những tế bào thay đổi màu khác cũng có thể được dùng để liên lạc hay cảnh báo những con bạch tuộc khác. Loài bạch tuộc xanh có độc sẽ trở thành màu vàng sáng khi bị khiêu khích.

Một số loài bạch tuộc có khả năng tách rời tua của nó khi bị tấn công giống như loài thằn lằn vậy. Những cái tua đã rời giúp đánh lạc hướng kẻ thù. Một số loài bạch tuộc, như bạch tuộc Mimic, có cách phòng vệ thứ tư. Chúng có thể biến đổi thân thể linh hoạt và màu sắc của mình giống những con vật nguy hiểm hơn như rắn biển hay lươn.