Những thứ không thể thiếu trên bàn thờ gia tiên ngày Tết
Ngoài hoành phi, câu đối, tượng hoặc ngai thờ, ảnh, lư hương, bài vị… (tùy theo hoàn cảnh của từng gia đình) thì việc bài trí bàn thờ gia tiên cũng cần có những thứ như: Bát hương, nước tinh khiết, đèn nến và thoáng khí, không gian trang nghiêm, thanh tịnh.
Bốn thứ đó tượng trưng cho tứ đại: Đất - Nước - Lửa - Gió và cũng là tượng trưng cho tấm thân tứ đại của mỗi người. Bên cạnh đó chúng ta cũng không thể thiếu những thứ đồ dâng cúng như hoa quả, tịnh vật, tịnh tài, cỗ bàn, bánh trái, trầu cau… để tượng trưng cho lòng thành hiếu kính của con cháu, tín chủ cúng dâng lên cho gia tiên, tiền chủ, hộ pháp, thần linh nhưng cũng đồng thời là tượng trưng cho quy luật Nhân – Duyên – Quả trong vũ trụ.
Giải thích từ ngữ:
- Hoành phi: tấm bảng nằm ngang vốn là bức thư họa (tranh chữ)
- Ngai thờ hay còn gọi là ỷ thờ được đặt vị trí ở giữa và trong cùng trên ban thờ, bên trong ngai thường đặt thần chủ hay được gọi là bài vị tượng trưng cho sự hiện diện của người đã khuất trong gia đình.
- Tịnh vật: đồ cúng phải là đồ thật, còn mới
- Tịnh tài: tiền thật
- Tấm thân tứ đại là con người bằng xương bằng thịt.
Đặc biệt là chuối và bưởi là không thể thiếu vì nó tượng trưng cho vuông-tròn, âm-dương. Tuy là 5 thứ quả nhưng cũng không nên tùy tiện, các thứ quả được lựa chọn phải tròn trịa, có hương, có sắc. Tránh những thứ quả có gai, có lá sắc để không mang sát khí hoặc những quả có mùi thơm không thuần phác như dứa, mít, sầu riêng…
Theo phong tục cổ truyền của người Việt thì bánh chưng, bánh dày là hai thứ tượng trưng cho Trời – Đất, nó cũng là thứ bánh làm bằng lương thực, tượng trưng cho sự no ấm, thịnh vượng, là lễ vật không thể thiếu. Khi bày lễ chú ý rằng bánh chưng phải để theo cặp (2 chiếc) cho trọn vẹn quan hệ phu - phụ thuận hòa. Ngoài các lễ vật trên thì sẽ có thêm đĩa trầu cau, chén nước, và các loại bánh trái, vật thực khác.
