Cá heo

Cá heo có thói quen ngủ vô cùng đặc biệt, chúng chỉ ngủ với nửa bán cầu não và một bên mắt. Đây gọi là “giấc ngủ nửa bán cầu não sóng chậm”. Cụ thể, khi ngủ, một nửa bán cầu não của cá heo sẽ ngưng hoạt động và chúng sẽ nhắm 1 mắt phía đối diện. Ví dụ, nếu bán cầu não trái ngưng hoạt động thì cá heo sẽ nhắm mắt phải. Mắt và nửa bán cầu não còn lại vẫn hoạt động bình thường.

Có 3 lý do được các nhà khoa học đưa ra để giải thích cho khả năng ngủ đặc biệt của cá heo. Thứ nhất, khác với các loài cá có mang, cá heo là động vật có vú và phải thường xuyên ngoi lên mặt nước để thở. Nếu cá heo ngủ và rơi vào trạng thái vô thức như con người thì chúng hoàn toàn có khả năng bị chết đuối. Do đó, việc để nửa bán cầu não nghỉ ngơi, nửa còn lại hoạt động sẽ giúp cá heo ngoi lên mặt nước để trao đổi không khí qua cái lỗ nằm ở dưới gáy.

Thứ hai, “giấc ngủ nửa bán cầu sóng chậm” giúp cá heo phát hiện được những mối nguy hiểm khác trong đại dương. Thứ ba, kiểu giấc ngủ này giúp cá heo duy trì các hoạt động sinh lý như việc cử động các cơ nhằm giúp duy trì nhiệt độ cơ thể trong nước biển lạnh giá.

Một nghiên cứu mới được công bố gần đây đã chỉ ra khả năng đáng ngạc nhiên của cá heo: Có thể giữ tỉnh táo trong nhiều ngày hoặc nhiều tuần liên tục mà không cần ngủ. Vậy chúng làm thế nào để có thể tồn tại mà không cần ngủ? Cá heo sở hữu cơ chế ngủ vô cùng đặc biệt, chúng có thể cho nửa bộ não của mình nghỉ ngơi tại một thời điểm nhất định khi nửa còn lại vẫn tỉnh táo - một quá trình gọi là "Unihemispheric sleep". Cơ chế ngủ đặc biệt này không chỉ giúp cá heo không chết đuối, mà còn cho phép chúng giữ cảnh giác trước mọi nguy hiểm và thậm chí khuyến khích sự phát triển của não.

Ngoài ra, cá heo sử dụng độc tố của con mồi làm "chất gây nghiện". Chúng ta biết rằng cá nóc có độc tố mạnh. Rõ ràng cá heo cũng biết điều này nhưng chúng sử dụng nó cho mục đích "phê pha". Thông thường, độc tố cá nóc gây chết người. Tuy nhiên, với liều lượng nhỏ, nó có thể đóng vai trò như một chất gây nghiện. Đài BBC đã từng quay được một đoạn phim, trong đó những chú cá heo nhẹ nhàng chơi đùa với một con cá nóc trong 20 đến 30 phút, sau đó quanh quẩn không rời và có những hành vi "khác lạ".