Bài văn phân tích tác phẩm "Bài ca nhà tranh bị gió thu phá" số 4

Nói đến những nỗi khổ bất hạnh mà con người phải chịu dưới chế độ của xã hội phong kiến, chúng ta không thể không nhắc tới nhà thơ Đỗ Phủ – một nhà thơ nổi tiếng thời Đường. Trong thơ của ông hiện rõ bức tranh chân thực về cuộc sống của những mảnh đời cơ cực, bần hàn, bất hạnh trong xã hội phong kiến. Đặc biệt là trong bài thơ “Căn nhà tranh bị gió thu phá nát”.

Để viết nên được một bài thơ như vậy chính nhờ tác giả đã nếm trải những cay đắng và khổ sở ấy. Gia đình ông vốn sống trong cảnh nghèo khó, thiếu thốn về vật chất và phải sống trong nhà tre tạm bợ bên suối. Mở đầu bài thơ là hình ảnh mái nhà tre trong trận cuồng phong tháng Tám:

“Tháng tám, thu cao, gió thét già…

Quay về, chống gậy lòng ấm ức!

Đoạn thơ đã miêu tả sự tàn khốc của những cơn dông gió tàn phá ngôi nhà tranh, mái nhà tranh của nhà thơ bị lật tung bay đi mất, đã không kịp nhặt còn bị những đứa trẻ ăn cướp, bất lực vì không làm gì được. Đây chính là một bức tranh thiên nhiên nhưng lại vô cùng tàn khốc và dữ dội, nhà thơ đang lúc tuổi già sức yếu, “môi khô miệng cháy” không thêt gào để lấy lại những miếng tranh đã bay đi, đành bất lực mà đứng nhìn. Đó dường như là thảm cảnh của một xã hội tàn khốc, loạn lạc khiến cho người đọc không khỏi xót xa. Trong đoạn thơ tiếp theo, tác giả đã diễn tả sự thiếu thốn trong ngôi nhà của mình. Trận cuồng phong đã kéo phăng đi những mái tranh, để trơ trọi ra một ngôi nhà đơn sơ, chỉ có chiếc giường, chiếc chăn rách nát, mái nhà đã “dột chẳng chừa đâu”:

“Giây lát, gió lặng, mây tối mực…

Đêm dài ướt át sao cho trót?”

Phân tích bài thơ Căn nhà tranh bị gió thu phá của tác giả Đỗ PhủMột ngôi nhà chẳng có một thứ gì đáng giá, ngoài bầy con đang nheo nhóc. Đó là một tình cảnh trên cả đáng thương, nếu là một người bình thường có lẽ đã uất hận mà đổ lỗi cho số phận, cuộc đời. Nhưng tác giả lại khác, nhà thơ chấp nhận mà không hề oán tránh, than vãn. Tác giả chỉ thêm phần thương vợ thương con và thương cho chính bản thân mình. Đó chính là nỗi lòng của một con người tài giỏi nhưng khi về già lại chịu cảnh sống bần hàn, nghèo nàn và lận đận, đất nước thì loạn lạc. Trong hoàn cảnh như vậy, con người ta lại càng muốn mong ước, chỉ là những mong ước giản dị, được ấm no và hòa bình cho chính nhà thơ cũng như toàn thể dân nghèo:

“Ước được nhà rộng muôn ngàn gian…

Riêng lều ta chịu rét cũng được”

Tác giả đã cho người đọc thấy được lòng nhân đạo sâu sắc, cao cả và vị tha của một nhà thơ trữ tình dành cho người dân nghèo. Ông đồng cảm với những người nghèo khổ như ông và cam tâm chấp nhận sống khổ nếu đổi lại nhân dân được ấm no.

Bài thơ “Căn nhà tranh bị gió thu phá nát” của Đỗ Phủ đã phơi bày hiện thực tàn khốc của xã hội Trung Hoa lúc bầy giờ, thể hiện khát khao và mong ước giản đơn của nhà thơ cũng như người dân Trung Hoa.