Bạch Cư Dị (772-846)
Sơ lược tác giả:
- Bạch Cư Dị -Tự Lạc Thiên 樂天. Hiệu Hương Sơn cư sĩ 香山居士 . Tuý ngâm tiên sinh 醉吟先生, người Hạ Khê (nay thuộc Thiểm Tây).
- Là nhà thơ nổi tiếng thời nhà Đường. Tác phẩm nổi tiếng của ông Dị ở Việt Nam có lẽ là bài Tỳ bà hành, Trường Hận Ca. Danh tiếng của Bạch Cư Dị có thể nói sánh ngang với Lý Bạch và Đỗ Phủ. Ông còn được mệnh danh là "thi tiên".
- Thơ ông mang đậm tính hiện thực,nhưng lại hàm ý châm biếm nhẹ nhàng mà kín đáo. Ông nói: "Làm văn phải vì thời thế mà làm... Làm thơ phải vì thực tại mà viết", mục đích của văn chương là phải xem xét chính trị mà bổ khuyết, diễn đạt cho được tình cảm của nhân dân.
- Ngoài ra ông còn làm một số bài thơ về thiên nhiên, nhàn tản. Lối nói u hoài, vương một nỗi buồn riêng kín đáo. Ông thích đàm đạo về thiền, về Lão Trang. Ông muốn trốn đời để đi thưởng ngoạn nhân tình thế thái. Ông để lại hàng ngàn bài thơ.
- Thơ ông lời lẽ rất bình dị, tác phẩm của ông đầy đủ nhất là tập "Bạch thị trường khánh", gồm 71 quyển, trong đó có hơn 40 quyển là thơ.
Những tác phẩm tiêu biểu:
- Đông Dạ Văn Trùng - 冬 夜 聞 蟲
- Chu Trung Dạ Vũ - 舟 中 夜 雨
- Lâm Giang Tống Hạ Chiêm - 臨 江 送 夏 瞻.
