Nguyễn Huy Thiệp là nhà văn có nhiều đóng góp cho sự đổi mới của văn xuôi Việt Nam hiện đại. Ông có một kho tàng truyện ngắn hấp dẫn đề cập đến nhiều chủ đề về cuộc sống và thiên nhiên. Một trong số đó là truyện ngắn “Muối của rừng” viết năm 1986. Tác phẩm này mô tả cuộc chiến giữa thiện và ác, đồng thời truyền tải một cách đẹp đẽ lòng trắc ẩn và sự lương thiện.

Tác phẩm này là sự miêu tả theo trình tự thời gian về quá trình đi săn của ông Diểu từ khi leo núi đi săn cho đến khi trở về nhà. Ông Diểu nhắm và bắn con khỉ đực. Nhưng khi khỉ bố ngã xuống đất và cả bầy khỉ hoảng loạn bỏ chạy, ông Diểu vô cùng sợ hãi và kinh hoàng. Vào lúc đó, lương tâm của ông thức tỉnh và cảm thấy mình đã làm sai điều gì đó. Cho rằng hình ảnh khỉ cái quay lại giải cứu khỉ đực là dối trá nên ông dọa khỉ cái bỏ chạy. Tuy nhiên, con khỉ cái đã bỏ đi và chạy lại cứu con khỉ đực. Điều khiến lương tâm ông tổn thương hơn nữa là cảnh tượng một con khỉ con rơi xuống vực. Ông tái mặt và kinh hoàng trước những gì vừa xảy ra. Ở đó, ông tình cờ gặp được con khỉ đực mà mình đã bắn. Lần này nhìn thấy con khỉ bị thương, ông lại thấy thương xót. Câu chuyện về một thợ săn có trái tim độc ác, bắn chết con mồi nhưng quyết định cứu một con khỉ bằng lương tâm và lòng trắc ẩn của con người. Ông tìm một chiếc lá để che vết thương, băng bó vết thương bằng chiếc quần duy nhất của mình rồi mang con khỉ xuống núi. Nguyễn Huy Thiệp đã khắc họa rất chân thực nỗi đau đớn, thống khổ của loài vật trước sự tác động của con người. Tuy nhiên, chúng vẫn có tình cảm và hy vọng được con người cứu giúp cho. Mở đầu câu chuyện, một người đàn ông tàn bạo được miêu tả chỉ quan tâm đến việc săn bắn và tàn phá thiên nhiên. Vậy mà lúc này, ông Diểu đã mang con khỉ xuống núi, bất chấp nguy hiểm. Nhìn nó với những vết thương khắp người, trái tim ông như vỡ vụn.

Có lẽ hình ảnh đẹp nhất trong câu chuyện này là khi ông Diểu may mắn bắt gặp một bông hoa tử huyền. Là loài cây chỉ nở hoa 30 năm một lần, chứng tỏ rừng kết muối là vùng đất yên bình. Khi con người có lòng trắc ẩn, biết làm việc thiện việc tốt thì sẽ gặp được may mắn. Đây có lẽ chính là thông điệp mà tác giả muốn truyền tải tới người đọc. Nhan đề “Muối và Rừng” dường như tượng trưng cho một biểu tượng thiêng liêng, khát khao điều thiện. Luôn có một phần tiềm ẩn của con người cần được khám phá. Nếu ngay từ đầu ông Diểu là kẻ hủy diệt thiên nhiên thì ông là người bảo vệ thiên nhiên khi trở về với bản chất con người tốt bụng của mình. Tác giả mang đến ngôn ngữ độc đáo và lối viết ấn tượng thể hiện mối quan hệ chặt chẽ giữa con người và thiên nhiên. Thiên nhiên là hình ảnh phản ánh thái độ của con người đối với cuộc sống. Nếu con người biết bảo vệ và yêu thiên nhiên thì thiên nhiên sẽ mang đến cho họ rất nhiều tài nguyên.

Hình ảnh lòng trắc ẩn giữa thiên nhiên và con người được Nguyễn Huy Thiệp thể hiện rất sâu sắc và chân thực trong truyện ngắn “Muối của rừng”. Điều này cho thấy bản chất xấu xa của nạn săn bắt động vật hoang dã ở Việt Nam và kêu gọi con người bảo vệ thiên nhiên.

Muối của rừng là một trong những truyện ngắn đặc sắc nhất của tác giả Nguyễn Huy Thiệp. Truyện của tác giả này thường có hai xu hướng sáng tạo riêng biệt. Đầu tiên là phê phán những chướng tai gai mắt còn tồn tại trong xã hội. Xu hướng thứ hai là trữ tình và triết học. “Muối của Rừng” và “Chảy đi Sông” là những tác phẩm như vậy.

Nội dung truyện ngắn “Muối của rừng” rất giản dị. Câu chuyện xoay quanh chuyến đi săn của ông Diểu trong rừng. ông đi săn không phải để kiếm sống mà để thỏa mãn đam mê và thử khẩu súng mới mà con trai vừa mua cho làm quà. Ông Diểu đã gặp một gia đình khỉ và nhắm được con mồi là một con khỉ đực. Ong giơ súng lên và bắn, con khỉ đực bị thương đứng dậy, bỏ chạy rồi lại nằm xuống. Khỉ cái không ngại mạo hiểm để cứu khỉ đực. Những con khỉ đực và cái đã chiến đấu vô cùng ngoan cường để giành lấy sự sống trước vũ khí của ông Diểu. Nhưng chúng không thể đánh bại ông. Với hành động thương xót cuối cùng, ông Diểu cởi bỏ lớp quần lót cuối cùng trên người, băng bó cho con khỉ đực rồi thả nó vào rừng. Ông Diểu trần truồng về nhà đầy kiêu hãnh. Qua sự đấu tranh bằng hành động và suy nghĩ của ông Diểu, tác phẩm này truyền tải một thông điệp vô cùng ý nghĩa. Nó nhắc nhở mọi người về lòng trắc ẩn và sự tôn trọng đối với mọi loài sinh vật. Cũng giống như con người, động vật cũng có cuộc sống riêng và đáng sống. Để cuộc sống có ý nghĩa, con người cần tôn trọng đời sống của động vật. Trong truyện ngắn này, tác giả còn muốn truyền tải tầm quan trọng của cuộc sống và việc sống hòa hợp với thiên nhiên.

Hoa tử huyền, muối của rừng là một huyền thoại. Đột nhiên, một chú khỉ con xuất hiện trên mặt đất và kéo khẩu súng lê trên mặt đất. Cuối cùng, cả vũ khí và con khỉ đều rơi xuống vực sâu. Tất cả những gì còn lại chỉ là hư vô. Đây là một ẩn dụ tuyệt vời. Không phải tất cả những gì chúng ta muốn hoặc làm đều sẽ thành hiện thực. Hiện thực thường ở ngay trước mắt chúng ta, và ngay cả khi chúng ta nghĩ rằng nó có thể đạt được thì nó vẫn có thể mất đi bất cứ lúc nào. Có lẽ đó chính là triết lý mà tác giả muốn truyền tải trong truyện ngắn này.

Để truyện ngắn này thành công, không thể không nhắc đến những nét độc đáo của nghệ thuật kể chuyện, ngôi kể chuyện và điểm nhìn của câu chuyện. Câu chuyện được kể ở ngôi thứ ba, người kể chuyện đứng ngoài câu chuyện và có quan điểm khách quan. Điều này cho phép người kể chuyện thuật lại tất cả các sự kiện của câu chuyện, bất kể thời gian hay không gian, đồng thời nắm bắt được sự kiện, sự phát triển nhân vật và cốt truyện.

Phân tích tất cả những điều trên, chúng ta có thể khẳng định “Muối của rừng” của tác giả Nguyễn Huy Thiệp là một truyện ngắn xuất sắc. Lịch sử đã chứng minh tài năng kiệt xuất của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp trong văn học Việt Nam.

Những tác phẩm của Nguyễn Huy Thiệp viết về cái ác, sự tiêu cực nhưng chất nhân văn vẫn luôn tỏa sáng bởi ông tin vào khát vọng hướng thiện, nhân văn trong một xã hội thời hậu chiến đầy khủng hoảng và thử thách của những năm đầu đổi mới. Như Nguyễn Khải đã từng nói, đây chính là nét hấp dẫn của văn học Nguyễn Huy Thiệp. “Văn chương có quyền, nhưng không chỉ miêu tả cái xấu xa, cái ghê tởm, cái hèn nhát. Thanh nam châm thu hút mọi thế hệ vẫn là cái cao thượng, cái tốt đẹp, cái thủy chung”.

Nguyễn Huy Thiệp: “Muối Của Rừng là cuộc đi săn tìm lẽ sống”. Nó là cuộc đi săn tìm danh vọng và lợi lộc. Đây đều là trò khỉ. Cuộc sống toàn là những trò khỉ. Cuối cùng mọi thứ trở thành cát bụi. Cuộc sống là cuộc đi săn những thói xấu trong bản thân để loại bỏ chất độc và thoát thân khỉ sang người.”

Với sự phát triển của nền văn minh, nhân loại ngày càng phải đối mặt với những nguy cơ to lớn từ môi trường sinh thái. Nó đe dọa đến tính mạng con người và mọi sinh vật trên trái đất. Trước những nguy cơ đó, văn học cũng có trách nhiệm phải lên tiếng. Các tác phẩm văn học sinh thái cảnh báo những nguy cơ về môi trường và gợi ý về một tương lai cho sự phát triển bền vững của con người.

Tác phẩm này hình thành trong con người một quan điểm tiến bộ về chủ nghĩa nhân văn sinh thái: quý trọng thiên nhiên, đối xử bình đẳng với thiên nhiên trên tinh thần hữu nghị, sống hòa hợp với thiên nhiên hơn là chinh phục và chiếm đoạt. Bằng cách trở về với thiên nhiên, con người trở về với bản chất tốt đẹp ban đầu của mình.

Tác phẩm phản ánh cuộc đấu tranh nội tâm của con người nhằm đạt tới những điều cao thượng, tốt đẹp, đồng thời thể hiện niềm tin vào một tương lai tốt đẹp hơn nếu con người nhìn nhận được sự sống của thiên nhiên và quyền sống của tất cả mọi người. Con đường từ việc thừa nhận quyền sống của con người đến quyền sống tự nhiên là một bước tiến dài trong lịch sử phát triển văn hóa nhân loại.

Tác phẩm “Muối của rừng” đưa chúng ta vào một bối cảnh đầy màu sắc và sự hồi hộp của cuộc săn bắn trong rừng, cùng với nhân vật chính là Diểu, một người yêu thiên nhiên và cuộc sống ngoài trời. Trong hành trình săn bắn này, Diểu đã trải qua một loạt các sự kiện đáng nhớ, nhưng điểm nhấn nằm ở việc ông bắn được một chú khỉ đực.

Sau khi bắn được chú khỉ đực, Diểu không chỉ có những cảm xúc về việc thành công trong săn bắn mà còn được chứng kiến những sự kiện đầy bất ngờ và hấp dẫn sau đó. Chúng ta thấy sự phát triển của nhân vật Diểu trong cuộc trải nghiệm này. Ông học được nhiều bài học quý báu về sự kỳ diệu và giá trị của cuộc sống trong tự nhiên.

Sự kết hợp giữa kỹ năng săn bắn và khám phá thế giới tự nhiên đã giúp Diểu thấy mình hoàn toàn hòa nhập với thiên nhiên. Ông học được cách đánh giá giá trị của mọi sinh vật và sự sống trong rừng, cũng như sự quý báu của những trải nghiệm tự nhiên và bài học mà chúng mang lại.

Truyện được kết cấu theo trình tự thời gian cuộc đi săn của ông Diểu từ lúc bắt đầu đến khi ông trở về. Truyện kết thúc theo lối mở với chi tiết đậm màu sắc huyền thoại đó là sự xuất hiện của loài hoa tử huyền. Cái kết này mang lại chất thơ cho tác phẩm và cũng góp phần khắc sâu chủ đề của tác phẩm.

Bài học của Diểu từ cuộc săn bắn này không chỉ liên quan đến việc bắn chú khỉ đực, mà còn liên quan đến việc hiểu rõ hơn về mình và về mối quan hệ của mình với tự nhiên. Tác phẩm “Muối của rừng” thể hiện sự tương tác phức tạp giữa con người và môi trường tự nhiên và nhấn mạnh giá trị của việc tìm hiểu và tôn trọng sự sống trong tự nhiên.

Mùa xuân, sau khi kết thúc lễ Tết Nguyên Đán, ông Diểu chuẩn bị sẵn sàng cho cuộc đi săn vào rừng. Ông mặc bộ quần áo ngăn nắp, đội mũ, và mang theo khẩu súng hai nòng tuyệt vời mà con trai ông đã gửi từ nước ngoài. Mục tiêu của ông là săn khỉ, và ông đã bắt đầu hành trình bằng cách theo dấu của chúng đến cánh rừng dâu da sau rừng núi đá vôi.

Khi ông Diểu tới nơi và chứng kiến gia đình của những chú khỉ bao gồm khỉ đực, khỉ cái và khỉ con đang chăm sóc lẫn nhau, ông đã đưa ra quyết định gây tranh cãi. Ông quyết định bắn chú khỉ đực, cho rằng nó là “đồ gia trưởng,” thể hiện tính cách độc đoán và không kềm chế. Tuy nhiên, khi khỉ con nắm lấy cây súng và lao xuống vực để cứu khỉ bố và khỉ mẹ, ông Diểu cảm thấy sự tội lỗi và nhận ra giá trị thủy chung và tình cảm đáng quý của loài vật này.

Sau sự cảm thông này, ông quyết định tha thứ con mồi và buông tay súng. Trở về nhà, ông nhận ra rằng súng đã mất và quần áo cũng bị rách do việc trói chú khỉ đực. Trên đường về, ông may mắn tìm thấy hoa tử huyền, một loại hoa chỉ nở một lần mỗi ba mươi năm, được coi là điềm báo của sự thanh bình và mùa màng thịnh vượng của đất nước.

Sự thay đổi của ông Diểu trong sự nhìn nhận, đánh giá về khỉ đực, khỉ cái ở cuối tác phẩm: Lòng bao dung của khỉ đực, lòng tận tụy, thủy chung và tình yêu của khỉ cái đã khiến ông Diểu nhận ra rằng thế giới loài vật cũng có sinh mệnh thật sự với số phận, tính cách, tâm hồn và đời sống tình cảm như con người. Hơn thế nữa, bản tính tự nhiên của loài vật là bản tính thiện, vô tư, hồn nhiên, trong sáng. Thế giới tình cảm của giới tự nhiên là một đối trọng, một sự phản biện lại thế giới con người vốn đầy xảo trá, lọc lừa. Đối sánh với tự nhiên, con người thấy mình thật xấu xa, hèn hạ và tồi tệ, đầy những khiếm khuyết. Tự nhiên cho con người thức nhận giá trị của tình yêu thương. Sự xuất hiện của cái đẹp, cái thiện đã cứu rỗi và nâng đỡ tâm hồn con người trong thế giới mà cái ác đang bủa vây.

Nguyễn Huy Thiệp có sự đam mê với văn học từ khi còn trẻ. Ông đã đọc sách từ khi mới 10 tuổi và viết những truyện ngắn đầu tiên từ khá sớm (một số trong những truyện ngắn trong tập “Những ngọn gió Hua Tát” viết khi ông mới 21 tuổi). Tuy nhiên, sự nổi danh của ông trong văn học chỉ đến từ những truyện in trên báo Văn Nghệ vào năm 1986, khi ông đã 36 tuổi. Sau đó, vào năm 1987 với tác phẩm “Tướng về hưu,” ông đã chính thức lập nên vị trí của mình trong văn đàn Việt Nam.

Trong truyện “Muối của rừng,” nhân vật chính là ông Diểu, một người nhận được một khẩu súng tuyệt vời từ đứa con ở xa. Ông đã háo hức và quyết định dùng súng này để thử sức trong cuộc săn bắn trong mùa xuân tươi đẹp sau kỳ nghỉ Tết Nguyên Đán.

Ban đầu, ông khao khát tìm kiếm một loài động vật độc đáo, một loài mà ông chưa từng thấy trước đây. Do đó, ông đã bỏ lỡ cơ hội bắt gà rừng và thay vào đó, ông chọn đi sâu vào khu rừng dâu da để săn khỉ. Khi ông phát hiện một đàn khỉ, niềm hứng thú bắt đầu tràn đầy và ông tỉ mỉ phân tích để chọn mục tiêu thích hợp, chờ đến thời điểm hoàn hảo để bắn.

Tuy nhiên, khi ông nhìn thấy một gia đình khỉ, ông bất ngờ thể hiện sự căm ghét đối với con khỉ đực và quyết định lựa chọn nó làm mục tiêu. Ông nắm súng và bắn vào vai của con khỉ đực, làm cho nó bị thương và làm khuất phục toàn bộ đàn khỉ, khiến chúng hoảng loạn chạy tán loạn. Tuy nhiên, ông Diểu bất ngờ khi thấy con cái của con khỉ đực đến cứu nó. Có lẽ lúc này, lòng nhân từ của ông bắt đầu tỉnh dậy, ông đã cứu chữa vết thương của con khỉ đực và cuối cùng quyết định tha thứ cho nó. Vậy là chuyến đi săn của ông kết thúc với hai tay trắng, nhưng ông không hối tiếc về quyết định của mình.

Con người với đầy đủ vũ khí, trang bị ra đi với ý định hủy diệt thiên nhiên cuối cùng lại trần truồng, độc trọi trở về. Ông trở về với hai bàn tay trắng, trong hình hài nguyên thủy của con người như tự nhiên sinh ra, cũng là trở về với bản tính thiện của muôn loài. Hành trình đi săn của ông Diểu chính là hành trình của con người từ thế giới văn minh vốn đầy bất ổn, từ “thế giới người” đầy xảo trá, lọc lừa về với tự nhiên, về với nguồn cội, về với cái thuần khiết, cái thiện.

Hành động tha bổng con khỉ như một sự chuộc lỗi với tự nhiên. Trong cuộc đấu tranh âm thầm diễn ra trong ông, cuối cùng phần người, cái thiện và tình thương đã thắng thế. Thiên nhiên vẫn luôn mở lòng bao dung và hành xử cao thượng với con người. Những hạt mưa xuân dịu dàng thanh khiết bao bọc và che chở thân thể ông. Thế giới tự nhiên tuy bí hiểm khôn lường nhưng có một thuộc tính đáng quý là rất công bằng nếu con người ứng xử với nó trên tinh thần bè bạn.

Trên đường về, ông Diểu chọn đi con đường vắng người, ông sững sờ gặp hoa tử huyền nhiều không kể xiết. Loài hoa ba chục năm mới nở một lần, màu trắng, vị mặn, bé bằng đầu tăm, người ta gọi nó là muối của rừng. “Khi rừng kết muối, đấy là điềm báo đất nước thanh bình, mùa màng phong túc.” Đó như một sự ân thưởng của thiên nhiên khi con người biết phục thiện và nhận thức ra bài học đúng đắn về cách hành xử với thiên nhiên. Từ nhiều thế kỷ qua, con người luôn ảo tưởng vào trí tuệ và sức mạnh của văn minh công nghiệp, đem luật chơi của kẻ mạnh áp đặt vào đời sống cộng sinh, tàn sát thiên nhiên làm thiên nhiên nổi giận. Con người cần hiểu rằng: Đối xử với thiên nhiên bằng bạo lực chính là hành động tự sát!

Trong câu chuyện “Muối của rừng,” một ngày tươi đẹp, ông Diểu sở hữu một khẩu súng mới, món quà đặc biệt từ con trai của ông. Tâm hồn ông tràn đầy sự háo hức khi ông quyết định rời xa và vào rừng để thử thách bản thân trong một cuộc săn bắn đầy thú vị.

Khi ông bắn trúng một chú khỉ đực, những biến cố bất ngờ đã thay đổi tất cả. Khi con khỉ cái xuất hiện để cứu con khỉ đực, ông bất ngờ bị tràn đầy sự tức giận và lầm tưởng rằng con khỉ cái đang giả dối. Nhưng sau đó, khi con khỉ con cướp súng và lao xuống vực, ông Diểu chứng kiến sự kỳ diệu và nỗi sợ hãi tột cùng. Tiếng kêu đau đớn từ con khỉ đực bị thương đã xé lòng ông, và dù ông vui mừng khi bắt được con khỉ đực trở lại, ông đã động lòng thương và quyết định cứu nó khỏi tình thế nguy kịch trên núi.

Nhận ra sự đoàn kết và tình thương trong thế giới tự nhiên, ông Diểu đã quyết định buông tha con khỉ và rời khỏi đó. Trên đường trở về, ông tìm thấy một loại hoa đặc biệt, chỉ nở một lần mỗi ba mươi năm. Đây là biểu tượng của hy vọng và thịnh vượng trong tương lai, khi con người học cách yêu quý và bảo vệ thiên nhiên.

Viết về cái xấu xa, cái tiêu cực nhưng tác phẩm của Nguyễn Huy Thiệp vẫn luôn lấp lánh chất nhân văn bởi niềm tin vào khát khao hướng thiện, niềm tin vào nhân tính con người trong xã hội đầy khủng hoảng sau chiến tranh và những năm đầu đổi mới. Đó là sức hút của văn NHT, như Nguyễn Khải từng phát biểu: “Văn chương có quyền, nhưng không chỉ miêu tả cái xấu xa, cái ghê tởm, cái hèn nhát. Thanh nam châm thu hút mọi thế hệ vẫn là cái cao thượng, cái tốt đẹp, cái thủy chung”.

Nguyễn Huy Thiệp: “Muối của rừng là cuộc đi săn tìm lẽ sống, lẽ đời. Nó là cuộc đi săn tìm danh vọng và lợi lộc. Tất cả đều trò khỉ. Cuộc sống là những trò khỉ. Cuối cùng mình trần thân trụi cả, tất cả đều về với cát bụi. Cuộc sống là cuộc đi săn tìm thói xấu trong bản thân ta để tự mình trục độc, tự mình thoát thân từ khỉ thành người.”

Cùng với sự phát triển của nền văn minh, nhân loại ngày càng phải đối mặt với những hiểm họa to lớn từ môi trường sinh thái. Nó đe dọa sự sống của con người và tất cả các sinh vật tồn tại trên trái đất này. Đứng trước những hiểm họa ấy, văn chương cũng phải có trách nhiệm lên tiếng. Tác phẩm văn học chủ đề sinh thái cảnh báo hiểm họa môi trường, hướng tới tương lai phát triển bền vững của nhân loại.

Tác phẩm hình thành trong con người nhân sinh quan tiến bộ của chủ nghĩa nhân văn sinh thái: Tư tưởng coi trọng tự nhiên, đối xử bình đẳng với tự nhiên trên tinh thần bè bạn, lối sống hòa hợp với thiên nhiên thay cho chinh phục và chiếm đoạt thiên nhiên; con người phải biết đồng cảm với tự nhiên bị chà đạp, bị thương tổn. Quay về với thiên nhiên, con người sẽ trở về bản tính thiện vốn có.

Phản ánh cuộc đấu tranh của con người bên trong con người để vươn tới cái cao cả, cái tốt đẹp, tác phẩm thể hiện niềm tin vào tương lai tốt đẹp hơn khi con người ý thức được quyền sống của tự nhiên, quyền sống của muôn loài. Hành trình từ chỗ nhận thức về quyền sống của con người đến quyền sống của thiên nhiên là bước tiến dài trong lịch sử phát triển văn hóa nhân loại.

Tác giả Nguyễn Huy Thiệp gửi đến người đọc thông điệp về sức mạnh của niềm tin vào khát khao hướng thiện và nhân tính con người qua truyện ngắn Muối của rừng. Tác phẩm này được xây dựng dựa trên cấu trúc thời gian, bắt đầu từ cuộc đi săn của ông Diểu và kết thúc với sự hiện diện của loài hoa tử huyền. Tuy kết thúc theo lối mở, nhưng điều này mang lại một chất thơ và mở ra không gian huyền thoại cho tác phẩm.

Tình huống truyện xoay quanh sự kiện ông Diểu đi săn và bắn hạ khỉ bố trong gia đình nhà khỉ. Quá trình ông theo đuổi con mồi để bắt lại cho mình đã cho ông chứng kiến tình nghĩa đáng kinh ngạc của thế giới động vật. Tác giả sử dụng ngôi kể thứ ba để tạo ra một góc nhìn khách quan, trung tính đối với câu chuyện. Điều này giúp tác phẩm trở nên trần thuật và giữ khoảng cách với nhân vật ông Diểu, từ đó cho phép độc giả tự suy ngẫm và rút ra nhận xét của riêng mình. Ban đầu, ông Diểu có một cái nhìn đầy định kiến về loài vật. Ông căm ghét khỉ đực và khỉ cái theo một cách tiếp cận tiêu cực, đánh giá chúng dựa trên suy nghĩ và kinh nghiệm tiêu cực của con người trong xã hội giả dối. Ông coi hành động của khỉ đực là đê tiện và quyết định tiêu diệt chúng mà không nhìn thấy sự đáng thương và tình cảm trong gia đình khỉ.

Tuy nhiên, khi ông Diểu hạ gục khỉ bố và khỉ cái liều mình quay trở lại để cứu khỉ con, ông bắt đầu nhận ra sự tận tụy và thủy chung của loài vật. Hành động và tình cảm của khỉ cái khiến ông thay đổi suy nghĩ và nhận thức về loài vật trong tự nhiên. Ông nhận ra rằng loài vật cũng có sinh mệnh và có những giá trị đáng quý, như lòng tốt, bản năng tự nhiên và tình yêu thương thân thiết. Sự thay đổi này trong cách nhìn nhận của ông Diểu mang đến cho ông một sự nhìn thấy sự đẹp và thiện trong thế giới tự nhiên, đồng thời đánh thức lòng nhân đạo và tình yêu thương trong tâm hồn con người. Ông cảm nhận được trái ngược của tự nhiên đối với thế giới con người, với sự xảo trá và lọc lừa của xã hội.

Mặc dù tác phẩm của ông thể hiện những khía cạnh tiêu cực và cái xấu xa trong xã hội, nhưng nó vẫn lấp lánh chất nhân văn bởi niềm tin vào sự tốt đẹp, tình yêu và lòng thủy chung trong con người. Tác phẩm này cũng phản ánh cuộc đấu tranh bên trong con người để đạt tới cái cao cả, cái tốt đẹp. Nó thể hiện sự tiến bộ của con người trong quan điểm nhân văn sinh thái, coi trọng tự nhiên và đối xử bình đẳng với nó. Tác phẩm khuyến khích sống hòa hợp với thiên nhiên thay vì chiếm đoạt và chinh phục nó.

Từ hình ảnh của ông Diểu, chúng ta thấy sự phức tạp và sự phát triển của nhân văn trong tác phẩm Muối của rừng. Nhân vật ông Diểu trải qua một cuộc truy hồi và đấu tranh giữa cái ác và cái thiện, giữa thế giới con người và thế giới tự nhiên, từ đó đem đến cho độc giả cảm xúc và suy ngẫm về mối quan hệ giữa con người và tự nhiên.