Sự tích con khỉ

Truyện kể về một cô gái phải làm việc quần quật cho một nhà trưởng giả giàu có mà lại bị đối xử bất công, không được cho ăn mặc đầy đủ và đôi lúc còn bị đánh đập nên trông cô rất xấu xí, ốm yếu. Có một lần khi đi gánh nước cho nhà trưởng giả, cô ngồi khóc nức nở bên giếng, Đức Phật với hình hài là người đi đường đến xin hỏi cô đồ ăn và nước uống, cô gái bèn đem phần ăn của mình cho ông. Thấy cô gái tốt bụng, ông cụ bảo ta sẽ giúp đỡ nếu con có gì khó khăn. Cô gái ước mình trở nên xinh đẹp, thế là Đức Phật đã giúp cô ấy.

Khi trở về nhà, ai nấy cũng đều bất ngờ, ngạc nhiên và thế là cô gái kể lại câu chuyện cho họ nghe. Họ bèn kéo nhau ra giếng gặp Đức Phật, nhưng Đức Phật đã biến họ thành những con khỉ xấu xí, quá xấu hổ nên họ đã bỏ trốn lên rừng sinh sống. Từ đó cô gái và những người hầu trong nhà được hưởng của cải mà họ để lại. Vì tiếc của cải của mình nên đêm đến họ mò về nhà và reo réo âm ỉ, thế là cô gái và mọi người đã đặt những lưỡi cày đã nung nóng ở trước cổng. Khi chúng ngồi xuống và bị bỏng, chúng bỏ chạy và từ đó không trở lại nữa. Loài khỉ đít đỏ hiện nay chính là do di truyền dấu vết bỏng đít của tổ tiên chúng để lại.