San hô trên thế giới đang dần biến mất
Trong một nghiên cứu mới đây, các nhà khoa học cho biết nhiều kiến thức mới về đời sống sinh học của san hô đã được phát hiện một vài năm trở lại đây, giúp giải thích lý do tại sao các rặng san hô trên khắp thế giới đang dần biến mất, cũng như cần phải làm gì để chúng có thể vượt qua biến đổi khí hậu và axit hóa đại dương.
Các nhà khoa học cho biết, nhiệt độ nước biển ngày càng tăng do biến đổi khí hậu gây nên hiện tượng tẩy trắng san hô, và cùng với các nguyên nhân khác như khai thác san hô quá mức và ô nhiễm đại dương đã giết chết nhiều rạn san hô trong thập kỷ qua. Họ dự đoán trường hợp “xấu nhất” xảy ra cho các rạn san hô là chúng có thể bị tuyệt chủng trong vòng 30-50 năm tới.
Theo thống kê của các nhà khoa học, năm 1998 có đến 16% các rạn san hô trên toàn cầu bị chết bởi dịch tẩy trắng san hô; và 2010 được cho là một trong những năm “tồi tệ” nhất của dịch này, các báo cáo cho hay, nhiều rạn san hô tại vùng biển Indonexia bị tẩy trắng 100%.
Có vẻ như san hô, với một hệ gen phức tạp tương đương hệ gen ở người, và hệ thống thông tin sinh học tinh vi đang bị đe dọa bởi biến đổi khí hậu toàn cầu, chỉ có thể tồn tại dựa vào việc tận dụng hợp lý mối quan hệ cộng sinh phức tạp với tảo sống bên trong cơ thể san hô – dẫn lời báo cáo mới đây của các nhà khoa học trên tờ Science.
Một trong những phát hiện của nghiên cứu mới đây, là sự phức tạp to lớn của sinh học san hô, và thậm chí cả sự tương đồng so với các dạng sống khác. Ví dụ, gen điều khiển sự phát triển xương ở người giống hệt với gen giúp phát triển bộ xương mở rộng ở san hô – đây là một ví dụ minh họa rằng có những đặc điểm chung vẫn được duy trì ở các loài qua hàng trăm triệu năm kể từ khi chúng tách ra theo những con đường tiến hóa khác nhau từ một tổ tiên chung.
Các nhà nghiên cứu cho biết, vẫn còn rất nhiều điều cần khám phá về quá trình này và đi kèm với nó là sự kết hợp vô cùng đa dạng. Ví dụ, có 1.000 loài san hô khác nhau, và có lẽ có hàng ngàn loài tảo tạo thành những tổ hợp khác nhau sống cộng sinh với san hô. Các chuyên gia cho rằng, chính sự đa dạng này mang lại hi vọng sẽ có những cách kết hợp hợp lí giúp san hô thích ứng tốt hơn với những điều kiện thay đổi về nhiệt độ đại dương, lượng axit và các mối đe dọa khác.
Các rặng san hô đang ngày càng phải đối mặt với nhiều vấn đề to lớn. Chúng hiện bị gây sức ép bởi các thay đổi về nhiệt độ đại dương, ô nhiễm, đánh bắt cá quá mức, sự lắng cặn, axit hóa trong nước, sức ép về ô xy cùng các loại bệnh tất, và hiệu ứng kết hợp cùng lúc của vài vấn đề có thể phá hủy các rặng san hô mặc dù san hô sẽ vẫn sống tốt nếu chỉ phải đối mặt với từng vấn đề. Một vài ước tính cho thấy có đến 20% số rặng san hô trên thế giới đã chết, và thêm 24% số rặng đang bị đe dọa nghiêm trọng.
Theo dự đoán, sự axit hóa của đại dương trong thế kỉ tiếp theo sẽ làm giảm 50% số rặng san hô và tăng quá trình phân rã xương san hô, dẫn lời các nhà nghiên cứu trong báo cáo.
