Một thoáng hương quê

Tháng tư về cõng theo từng hạt nắng vàng ươm. Khẽ khựng lại đôi chút bên khu vườn đầy hương hoa cỏ dại, trong lòng tôi bỗng chốc rộn ràng. Ngoài kia đó, những cành đào, cành mai đã bắt đầu tắt nụ, chỉ còn sót lại vài ba nhánh lộc tàn xuân. Tiếng chàng tu hú gọi nàng hè sao mà nghe da diết. Tiếng sương mai gọi ngọn cỏ bồi hồi.

Hàng cau ba trồng đã trải qua dăm mùa thay yếm. Vậy mà, mỗi độ hoa bung vẫn sẽ đều toả hương quanh xóm, quanh làng. Từng cánh hoa trong trắng, nhỏ xinh cứ nép mình không lỡ hé như cô gái tuổi mười lăm đầy e ấp, dịu dàng. Khi hoa tàn thì cũng là lúc những trái cau xanh non vươn mình thế chỗ. Vào một ngày đẹp trời nào đó, những trái cau kia sẽ được bày trí lộng lẫy, trang hoàng trong “đám cưới trên đường quê” rực rỡ.

Hương quê quện trong gió thoảng, chẳng xồng xộc như nước hoa của pháp, cũng chẳng đậm đà như tinh chất đubai. Nhưng lại khiến cho ta say, ta mê, ta nhớ nhung chộn rộn. Hương quê lẫn trong bãi lúa, bờ dâu. Lẫn trong làn khói lam chiều bay bay mờ ảo. Lẫn trong loài hoa cỏ bợ mọc ven bờ, trong từng mớ rau hay trong búi rong riềng tím biếc. Từng gầu nước mẹ múc dưới giếng nước sân đình, dẫu chẳng mùi chẳng vị nhưng vẫn ngọt ngào, say đắm lòng ai.

Hương quê, hoà vào từng câu hát ru à ơi à mẹ hát “à à ơi…tối qua tát nước sân đình, bỏ quên chiếc áo trên cành hoa sen…”. Chẳng phải là hương sen nồng nàn, ấm áp đây sao? Chẳng phải là vị quê quyện vào từng đôi khau sòng mẹ tát, từng tiếng hò, tiếng hát nơi sân đình cổ kính đây sao?

Hương quê, hoà cả vào tiếng chày giã gạo thâu đêm. Tiếng cuốc kêu đau lòng dạ con mà khóc. Tiếng chão tràng day dứt, nỉ non. Tiếng đàn ve trưa hè lột xác, tiếng đàn bò gọi bạn xa xa.

Rồi kia, từng bông hoa xoan tím biếc, cứ là là ý chừng như muốn hạ mình xuống rồi lại gắng bay lên, từng nụ, từng bông cứ lún phún, lún phún như những nọn tuyết non đầu mùa đông vậy. Chẳng toả hương ngan ngát nhưng cũng đủ mê đắm lòng người. Tím cả bầu trời, tím cả ước mơ của những người con xa quê lập nghiệp.

Có phải, vì chút hương quê thanh khiết dịu dàng mà dẫu ai đó có đi xa trăm xóm, nghìn làng thì cũng đều mong muốn quay về để hít hà cho thoả. Có phải, vì chút vị quê núp mình trong gió thoảng, ẩn mình trong gói bánh rong mẹ gói mà dẫu ai đó có biền biệt xứ người thì cũng đều khắc khoải, bồi hồi, ngóng mong từng giây phút đoàn viên. Rồi có phải, vì bông lúa, bông cau mà lòng ai đó vẫn luôn đau đáu nhớ thương về nơi gọi là “cố hương”.

Phải rồi. Quê hương mà. “Quê hương là chùm khế ngọt, là chuối ba hương, là xôi nếp một, là đường mía lau”. Là con đường tuổi thơ tung tăng tới lớp, là nhánh sông cùng đám bạn tập bơi. Là khoảng không gian chú gà trống đỏ kiếm ăn quanh vườn. Là đôi mẹt bà bưng ra chợ bán. Là tiếng gõ thước đều đều văng vẳng của ông giáo trường làng.

Chẳng phải bỗng dưng mà lại có những nỗi nhớ gọi tên là da diết, cồn cào. Bởi, không thương không nhớ sao được nguồn nước ngọt ngào nơi quê mẹ nuôi ta lớn. Càng quyến luyến hơn những luỹ tre làng xanh ngát triền đê. Bịn rịn lắm mùi hương quê trong bánh chưng, bánh tét. Lại yêu thêm một chút hương cốm đầu mùa.

Quê Hương hai chữ thân thương kể sao cho mà hết. Chỉ biết rằng, dẫu có bôn ba xa xứ, lìa làng thì tất thảy đều sẽ chẳng thể nào quên một nơi trốn thiêng liêng gọi là “một thoáng hương quê” trong tiềm thức.

Sưu tầm