Lê Long Đĩnh bạo ngược

Lê Long Đĩnh (986 - 1009) con trai thứ 5 của vua Lê Đại Hành và là vị vua cuối cùng của nhà Tiền Lê trong lịch sử Việt Nam. Ông trị vì 4 năm từ 1005 - 1009. Cái chết bí ẩn của ông ở tuổi 24 đã kết thúc nhà Tiền Lê và quyền lực rơi vào tay nhà Lý. Theo sử sách ghi chép lại thì đây là một vị vua dâm đãng, bạo ngược và độc ác, tính hay chém giết bị coi là điển hình của một hôn quân.

Trong sử sách, Lê Long Đĩnh được nhắc đến là một ông vua dâm đãng, tàn bạo và độc ác, bị coi là điển hình của một hôn quân. Tuy nhiên, ông vẫn được nhân dân một số nơi lập đền thờ. Gần đây xuất hiện một số ý kiến cho rằng một số hành vi của Lê Long Đĩnh là do thêu dệt, nhưng chỉ tập trung vào vấn đề dâm loạn quá độ nên bị bệnh trĩ, vốn chỉ là lời đồn dân gian thời Hậu Lê.

Một số ý kiến cho rằng những hành vi tàn nhẫn của Lê Long Đĩnh đã bị sử sách đời sau nói quá lên. Tuy nhiên, ngay cả Tống sử (bộ sử do Trung Quốc soạn thảo, tập hợp các tài liệu từ nhà Tống đương thời) cũng viết là "Chí Trung mới 26 tuổi nhưng tàn nhẫn bạo ngược bất pháp, người trong nước không theo". Điều này cho thấy tiếng ác của Lê Long Đĩnh đã truyền cả sang nước lân bang, không thể là ngụy tạo.

Lê Long Đĩnh nổi danh với các thú vui tàn ác điển hình là việc lấy mía để trên đầu nhà sư mà róc cho tới khi tóe máu, hay tra tấn những tù binh bằng các cách thức man rợ. Ông vì sống quá dâm dục nên bị mắc phải bệnh trĩ rất nặng, đến mức không thể ngồi được, khi đến những buổi chầu thì cứ nằm mà thị triều.

Ngày nay, Lê Long Đĩnh được đúc tượng và thờ cúng cùng với vua cha Lê Đại Hành tại 4 địa điểm là:

• Đền Vua Lê Đại Hành ở khu di tích Cố đô Hoa Lư (Ninh Bình)
• Đền Lăng ở quê hương Liêm Cần thuộc Thanh Liêm (Hà Nam)
• Đình Yến ở xã Thanh Hà thuộc Thanh Liêm (Hà Nam)
• Di tích quốc gia đình An Lãng, xã Văn Tự, Thường Tín, Hà Nội.