Bữa cơm chiều quê
Sinh ra và lớn lên từ làng quê, dù đi đâu về đâu chất quê mặn mà, tình quê tha thiết vẫn còn hoài trong tâm hồn những đứa con ra đi từ đồng quê. Mãi trôi theo dòng đời vì ước mơ của tuổi trẻ và vì áo cơm. Chiều nay về thăm quê mới nhận ra mình vẫn là đứa con làng quê với tất cả ân tình nồng ấm đã có tự ngày xưa.
Đường làng nay đã rải nhựa, chỗ bê tông hóa, rộng rãi quang đãng hẳn ra. Mắt nhìn thấy lạ sao chân đi nghe thân quen như ngày xưa đi về. Không gian làng quê trong lành, yên tĩnh khiến đứa con xa quê lâu ngày trở lại nhắm mắt tận hưởng không khí đồng làng, mặc cho bước chân trôi đi giữa thênh thang đường quê. Cảnh quê thay đổi nhiều nhưng hồn quê vẫn còn đó, vẫn hai hàng chè tàu, dâm bụt hai bên đường được cắt gọn gàng, vẫn những lối vào nhà có hàng hoa nhỏ và hầu như không nhà nào có cánh cổng để khóa. Người quê chân chất, thật thà tình quê chân thành mộc mạc thể hiện ở cuộc sống không rào, không khóa. Đó cũng là điều mà những đứa con ra đi từ làng quê luôn nhớ về và tự hào. Tình quê nồng hậu thiết tha ở tiếng cười, câu chào hỏi khi vừa đặt chân đến làng quê cũ. Dường như con người đồng quê được nuôi dưỡng bằng ân tình của mọi người nên ai cũng cởi mở chân tình.
Về mái nhà xưa nơi quê nghèo thấy lòng mình ấm lạ không như đời ngoài kia bon chen cơm áo nên những lành lạnh cứ bủa vây. Căn nhà nhỏ đong đầy kỉ niệm tuổi thơ, nơi tôi được nuôi dưỡng bằng tình thương và vòng tay của ba mẹ, nhận được rất nhiều những ân cần, lo lắng của anh chị để có được hôm nay. Mẹ vẫn chăm sóc như ngày tôi còn bé, bước chân chậm chạp, lưng còng tóc bạc mẹ vẫn ra vườn hái nắm rau lang vào luộc chấm mắm cáy giã nhiều ớt như ngày xưa tôi thích ăn. Anh tôi chạy vội ra đồng kiếm ít cá con, tôm tép cho bữa cơm chiều. Quê tôi vào mùa gieo sạ, gọi là mùa xuống đồng, nước lũ rút nên tôm cá nhiều, chỉ cần đặt vài cái đụt hoặc hom tre giữa các bờ ruộng là có cá tôm ăn. Không khí gia đình đầm ấm, mùi thơm từ nồi cơm đang sôi, khói bếp chờn vờn nửa như muốn tan vào không gian chiều nửa như muốn ở lại làm cho làng quê tim tím màu chiều, phía chân trời chợt vàng lên ráng chiều như muốn ngày qua chậm lại. Tất cả tạo nên bức tranh chiều quê đẹp đến nao lòng.
Đợi anh chị về đông đủ cùng ăn bữa cơm chiều, tôi nhặt vài con tôm nướng trên bếp than hồng. Mùi tôm cá nướng vội trên bếp lửa khiến tôi chợt nhận ra cái mà mình luôn cảm thấy thiếu trong những ngày xa quê. Mùi cá tôm nướng đưa tôi về với tuổi thơ đồng quê mò cua bắt ốc, đặt hom bắt cá, bắt tôm. Khi nghỉ giải lao cũng là lúc nướng tôm nướng cá lót dạ, trong mùi thơm thơm beo béo của cá tôm có vị hăng hăng nồng nồng của bùn đất, có vị chua của phèn và vị ngọt của phù sa sông nước quê nhà. Đó là hương vị tuổi thơ đã đi vào tâm hồn những đứa con xa quê như tôi. Trong tháng ngày đã qua không ít lần ăn tôm ăn cá nhưng lần nào tôi cũng cảm giác các món ăn đó thiếu một chút gì đó. Bây giờ thì tôi hiểu đó là hương vị tuổi thơ đồng quê nghèo khó mà ngọt lịm ân tình.
Bữa cơm chiều quê trả tôi về với yêu thương đầm ấm như ngày xưa tôi từng được sống. Người dân quê tôi coi bữa cơm chiều, thật ra là cơm tối, có khi tối mịt mới ăn, là quan trọng nhất. Bữa cơm sáng không đông đủ vì thường có người do công việc đồng áng mà đi thật sớm, bữa trưa thì người lớn đi làm ăn ngoài đồng, trẻ nhỏ ăn ở nhà chỉ có bữa cơm chiều là có thể chờ nhau về sum họp. Nhớ những bữa cơm chiều xưa ba tôi thường hỏi han công việc, học hành của từng đứa con. Ba không la mắng mà chỉ giảng giải những đúng sai, nên chăng, dạy anh em tôi bằng nụ cười hiền trong những bữa cơm chiều đạm bạc. Tình thương của ba mang cả yêu thương làng quê đi vào tâm hồn tôi từ thuở ấu thơ.
Hôm nay được về quê, được ăn bữa cơm chiều ngập tràn thương yêu, được một lần tận hưởng hương vị tuổi thơ đồng quê lấm lem bùn đất mà thơm tho kỉ niệm nặng nghĩa làng quê. Bữa cơm chiều quê đạm bạc mà nặng trĩu ân tình.
Lê Quang Thọ
