Bài tham khảo số 3
Mùa thu là đề tài quen thuộc trong sáng tác thơ ca. Một trong những bài thơ hay viết về mùa thu là Thu sang của Đỗ Trọng Khơi.
Mở đầu bài thơ, tác giả đã khắc họa khoảnh khắc giao mùa thật tinh tế. Mùa hè đã chuẩn bị rời đi, chỉ còn lại âm thanh và màu sắc thật mong manh. Một tiếng chim “đẩy khoảng trời xanh sang mùa”, báo hiệu mùa thu đã về:
“Đã tràn ngập nỗi mong manh
Tiếng chim đẩy khoảng ngày xanh sang mùa”
Nhưng không chỉ có âm thanh, sắc vàng mới làm nên đặc trưng của vẻ đẹp mùa thu. Nhà thơ không miêu tả từng nét vàng cụ thể, mà chỉ cảm nhận qua chiều không gian, thời gian một cách khái quát, rộng lớn.
Màu vàng đến từ nắng, từ mưa. Màu vàng đến tự lòng đất hay tự trời xưa. Tất cả đã hóa thành vẻ đẹp nên thơ, sắc vàng đã chiếm trọn không gian:
“Vàng như tự nắng tự mưa
Tự lòng đất, tự trời xưa nhuộm về”
Mùa hè đã đi qua, cùng với âm thanh của “hồn ve” lìa xa trần thế. Những câu thơ tràn đầy cảm xúc, sâu lắng như nỗi lòng vương vấn của thi nhân:
“Xanh lên đã kiệt sức hè
Nắng nồng theo lối hồn ve lìa ngàn”
Hai câu thơ cuối bài thơ miêu tả âm thanh tiếng lá mùa thu vườn chiều xao động. Một âm thanh rất vui tươi, sống động, khác hoàn toàn với sự mơ hồ, lặng lẽ, buồn thương của âm thanh mùa thu trong thơ Lưu Trọng Lư trước Cách mạng tháng Tám 1945:
“Vườn chiều rộn lá thu sang
Heo may ngậm mảnh trăng vàng rong chơi”
Thu đã sang qua lớp lá vàng xào xạc. Hình ảnh cuối bài thật là độc đáo và thú vị. Gió heo may vốn dĩ không có dáng hình, diện mạo, chỉ se se lạnh khi đất trời đón bóng thu sang. Qua cảm nhận của riêng nhà thơ, gió heo may đang “ngậm” mảnh trăng vàng “rong chơi” giữa bầu trời mênh mang sắc vàng thấm đẫm.
Trăng vàng, lá vàng, mưa vàng, nắng vàng và dường như cả trời đất cổ kim cũng ùa về trong sắc vàng rạo rực. Nhà thơ Đỗ Trọng Khơi đã khéo léo sử dụng những hình ảnh độc đáo, bằng thể thơ lục bát truyền thống cùng với giọng thơ nhẹ nhàng góp phần diễn tả vẻ đẹp lúc thu sang.
Như vậy, bài thơ đã khắc họa được vẻ đẹp thiên nhiên trong buổi giao mùa – từ hạ sang thu qua cảm xúc và cái nhìn tinh tế của tác giả.
