Bài tham khảo số 10
Hôm nay là ngày mồng 2 tháng 9. Thời gian trôi đi nhanh quá, thấm thoắt đã mấy chục năm trôi qua. Trong cái tiết trời mát mẻ êm dịu của mùa thu, trong không khí tưng bừng rộn ràng cờ hoa khắp phố, trong cảnh đất nước thanh bình, lòng tôi lại bồi hồi nhớ lại những năm tháng xa xưa, cái thuở “cả dân tộc đói nghèo trong rơm rạ”, ngày Cách mạng chưa về…
Gia đình tôi vốn thuộc dạng cùng đinh nghèo túng nhất cái làng này, cơm ăn không đủ no, áo mặc không đủ ấm. Gia cảnh bần hàn cũng chỉ vì lệ ma chay nặng nề, nhà tôi có hai đám tang liên tiếp, ấy là của bà mẹ chồng và người em chồng tôi là chú Hợi. Chính sách sưu cao thuế nặng của bọn phong kiến thực dân đã đẩy gia đình tôi vào cảnh khánh kiệt. Để có tiền nộp sưu cho chồng, tôi phải dứt ruột bán đứa con gái đầu lòng của tôi là cái Tý khi ấy mới lên 7 tuổi cho nhà cụ Nghị bên thôn Đoài, cũng là để mong con ở nhà giàu được bát cơm, bát cháo chứ ở với vợ chồng tôi thì đến chết đói. Tôi bán cả một đàn chó con vừa mới mở mắt và cả gánh khoai mới đủ tiền nộp suất sưu cho chồng. Thế nhưng, chồng tôi - anh Nguyễn Văn Dậu vẫn chưa được tha vì nhà tôi còn thiếu suất sưu của chú Hợi đã chết từ năm ngoái. Thế là bọn sai nha lại xông vào để bắt chồng tôi, đánh trói mang ra đình cùm kẹp.
Sau một ngày nhịn suông lại bị trói ở ngoài đình, chồng tôi được người ta trả về rũ rượi như một cái xác chết. Tôi hoảng sợ và đau đớn hơn khi gọi mãi nhưng anh ấy chẳng tỉnh, may sao nhờ có bà con xung quanh đến cứu giúp, chồng tôi đã từ từ mở mắt. Nước mắt tôi lăn dài trên má, không hiểu sao người ta lại đối xử với nhau tàn nhẫn như thế.
Bà lão hàng xóm thương tình mang đến cho tôi bát gạo để nấu cháo. Được miếng ăn, tôi luống cuống đi nấu cháo và mang ra cho chồng mình vì anh ấy đã kiệt sức do đòn roi và mấy ngày qua cũng chưa có miếng gì trong bụng. Sức đâu mà chịu nổi.
Nhưng cuộc đời quả thật trớ trêu, khi chồng tôi bưng bát cháo lên chưa kịp húp miếng nào thì… "Sầm” – tiếng đập cửa cai lệ và người nhà lí trưởng hùng hổ xông vào nhà với roi song, tay thước , dây thừng, mặt hằm hằm sát khí. Trước sự hung hăng và dữ tợn ấy, chồng tôi hoảng quá, để bát cháo xuống và lăn đùng ra phản, không nói được câu gì.
Tên cai lệ gõ đầu roi xuống đất, hất hàm hỏi tôi bằng cái giọng trịch thượng:
- Này, con mẹ Dậu kia, mày có nộp tiền sưu không thì bảo!
Tôi cố gắng bình tĩnh, đặt cái Tỉu ngồi xuống manh chiếu rách bươm, chắp tay van xin bọn người nhà quan kia cho mình được khất nợ:
- Nhà cháu đã túng lại còn phải đóng suất sưu của chú nó nữa, nên mới lôi thôi như thế. Chứ cháu có dám bỏ bê tiền sưu của nhà nước đâu? Hai ông làm phúc nói với ông lí cho cháu khất…
Tôi chưa kịp nói hết câu, tên cai lệ đã trợn ngược hai mắt, thật ghê tởm và đáng sợ, hắn quát xối xả vào mặt tôi như để hả giận. Vì chồng mình, tôi vẫn thiết tha cầu xin, chỉ mong cho mình được khất nợ, qua ngày hôm nay thôi đối với tôi lúc bấy giờ cũng thật nhẹ nhõm…Tên cai lệ vẫn bỏ ngoài tai lời van xin cầu khẩn của tôi, giọng hầm hè hù dọa rồi ra lệnh cho tên người nhà lí trưởng:
- Không hơi đâu mà nói với nó, trói cổ thằng chồng nó lại, điệu ra đình kia!
Tên người nhà lí trưởng hắn cứ lóng ngóng ngơ ngác, hình như ko dám hành hạ một người đang đau ốm, sợ xảy ra chuyện gì… Bỗng đùng đùng, tên cai lệ giật phắt cái sợi dây thừng sầm sập chạy ngay đến chỗ chồng tôi đang nằm định trói gô anh lại. Tôi vô cùng hoảng sợ và xám mặt, vội vàng chạy lại đỡ lấy tay hắn mà cầu xin:
- Cháu van ông, nhà cháu vừa mới tỉnh được một lúc, ông tha cho!
Bất ngờ hắn bịch vào ngực tôi mấy phát đau đớn và nói như hét:
- Tha này! Tha này!
Dường như chưa đủ để thỏa mãn thói tàn ác,hành hạ người khác, hắn lại sấn đến để trói chồng tôi. Đối với tôi, chồng con là tất cả, tôi có thể chịu đau đớn tủi nhục đến mấy cũng được nhưng không thể đứng nhìn chồng con bị hành hạ tàn nhẫn như thế. Tức quá không thể nhịn được, tôi đành liều mạng cự lại:
- Chồng tôi đau ốm, ông không được phép hành hạ!
Hắn vẫn không vừa, liền tát vào mặt tôi một cái mạnh như búa bổ rồi cứ sấn đến chỗ anh Dậu…Bị dồn nén đến mức đường cùng,đã đến nước này rồi, tôi không thể chịu được nữa, dùng cái tình để van xin cũng không được, dùng cái lý cũng không thể nào khất nợ dù chỉ một ngày…Tôi thấy mình đã quá cam chịu nhẫn nhục, nghiến hai hàm răng, tôi quát:
- Mày trói chồng bà đi, bà cho mày xem!
Tên cai lệ vẫn hung hãn bước tới chỗ chồng tôi. Bất giác, tôi túm lấy cổ hắn ấn dúi ra cửa, bịch cho mấy phát vào bụng. Tôi vớ được cây gậy của hắn, hai bên giằng co nhau, áp vào vật nhau rồi túm tóc lẳng cho một cái, ngã nhào ra thềm. Dường như sức lẻo khoẻo của những người nghiện ngập lại không bằng được với sức của người đàn bà lực điền như tôi, nhất là trong khi lòng ngập nỗi oan ức, căm phẫn.
Tôi vẫn chưa nguôi cơn giận, cứ nghĩ đến cảnh chồng mình sắp bị hành hạ là ruột gan cứ như nóng lên, bất chấp hậu quả ra sau tôi cũng không sợ, lúc này tôi không còn thấy sợ, dẫu tôi cũng thừa biết rằng đụng tới cai lệ và người nhà lí trưởng cứ như đụng với “trời”, sẽ không sống được bình yên nhưng biết làm sao đây! Tôi đã nhịn quá nhiều và đã đến lúc không thể nhịn được nữa…
Chồng tôi thấy vậy cũng sợ, hình như anh ấy đang định nói điều gì với tôi nhưng vì mệt quá, ngồi lên lại nằm xuống vừa run vừa kêu:
- U nó không được thế! Người ta đánh mình không sao, mình đánh người ta thì mình phải tù, phải tội.
Tôi thẳng thừng và dứt khoát mãnh liệt:
- Thà ngồi tù. Để cho chúng nó làm tình làm tội mãi thế, tôi không chịu được.
Tên cai lệ và người nhà lí trưỡng xem chừng cũng sợ , chúng cuống cuồng bò dậy, nhặt lấy roi, gậy, và dây thường rồi bỏ chạy. Vừa chạy vừa không quên ném lời thách thức:
- Rồi nhà chúng mày sẽ biết tay ông!
Tôi không sợ. Tôi quay vào nhà, dỗ dành cái Tửu, thằng Dần và lấy cháo cho anh Dậu ăn, chuẩn bị tinh thần cho những việc sẽ đến.
